Ταραντίνο, «Κάποτε στο… Χόλιγουντ»

Κριτική ταινίας: Κάποτε στο Χόλιγουντ / Σκηνοθέτης: Quentin Tarantino / Παραγωγή: 2019

Το ότι ο Ταραντίνο μπορεί να δημιουργήσει εντυπωσιακά σκηνικά το γνωρίζουμε όλοι. Και στην τελευταία του ταινία, που δεν είναι παρά μία ωδή στη βιομηχανία -για να μην πω στη χρυσή εποχή-  του Χόλιγουντ, το αισθητικό αποτέλεσμα είναι εντυπωσιακό. Το ερώτημα βέβαια είναι τι υπάρχει πέρα από αυτό τον εντυπωσιασμό…

Όπως συμβαίνει με τις περισσότερες ταινίες του σκηνοθέτη, έτσι και στο Κάποτε στο… Χόλιγουντ συναντάμε ένα συνονθύλευμα πληθωρικών στοιχείων το οποίο ίσως να καταφέρνει να εξισορροπηθεί κάπως με το αργό ξεδίπλωμα της πλοκής. Ωστόσο, τα κλισέ του σκηνοθέτη δεν θα λείψουν: Ναι, θα δούμε για άλλη μια φορά τις γυναίκες να παρουσιάζονται ως κούκλες μπάρμπι, η μάτσο υπεροχή του λευκού άντρα είναι πανταχού παρούσα, οι αναφορές σε τραγούδια 60s είναι αρκετές και οι κουλ αμερικάνικες ατάκες διάσπαρτες. Μόνο που αυτή τη φορά ο Ταραντίνο θα κάνει το έξτρα βήμα και θα ξεπεράσει τα όρια, εισάγοντας στην ταινία αληθινούς χαρακτήρες. Οι θεατές λοιπόν θα γνωρίσουν τον Roman Polanski και την Sharon Τate (και οι δύο απεικονίζονται με ρηχό τρόπο) αλλά θα δούμε και από κοντά τις δολοφονίες από το cult του Manson, σε μία νέα ευφάνταστη εκδοχή. Και ως κερασάκι στην τούρτα εμφανίζεται και ο Bruce Lee, όχι όμως ως η περσόνα που υπήρξε κάποτε αλλά ως παρωδία του εαυτού του (για να μην πω καρικατούρα).

Το σενάριο εδώ λειτουργεί κυρίως σαν αφορμή για την πληθώρα των εντυπωσιακών σκηνών που στήνει ο Ταραντινο και έχει πάνω-κάτω ως εξής: Ο Rick Dalton (Leonardo DiCaprio) είναι ένας παλαίμαχος σταρ του Χόλιγουντ που περνάει μία επαγγελματική αλλά και συναισθηματική κρίση. Ο κασκαντέρ του, ονόματι Cliff (Brad Pitt), είναι ταυτόχρονα και πιστός του φίλος. Το πρόβλημα βέβαια σε ταινίες με τέτοιους σούπερσταρ είναι ότι όταν έχεις τον Leonardo DiCaprio και τον Brad Pitt σε πρωταγωνιστικους ρόλους, αυτό που βλέπεις είναι τον Leonardo DiCaprio και τον Brad Pitt να παίζουν πρωταγωνιστικούς ρόλους. Και για να μην παρεξηγηθώ, και οι δύο είναι εξαιρετικοί ηθοποιοί (όπως και η συντριπτική πλειοψηφία των διάσημων σταρ του Χόλιγουντ). Ταυτόχρονα όμως είναι και οι δύο τόσο αναγνωρίσιμοι που είναι αδύνατο για τον θεατή να αποστασιοποιηθεί και και να τους διαχωρίσει από το celebrity status τους. 

Ναι, γνωρίζω ότι αυτό συμβαίνει κατά κόρον στις ταινίες του Χόλιγουντ γι’ αυτό και επιμένω ότι είναι καιρός οι σκηνοθέτες να αρχίζουν να αναζητούν λιγότερο γνωστούς (ή πρωτοεμφανιζόμενους) ηθοποιούς για τους πρωταγωνιστικούς ρόλους. Ή έστω αν επιμένουν να χρησιμοποιούν μεγάλα ονόματα, τουλάχιστον ας φροντίζουν για μία πλήρη μεταμόρφωση – όπως άλλωστε έχει γίνει κι άλλες φορές στο παρελθόν από ηθοποιούς που τυγχάνουν τέτοιας αναγνωρισιμότητας. Δυστυχώς όμως εδώ, οι ρόλοι και οι οδηγίες του Ταραντίνο δεν απαιτούν ούτε από τον Leonardo DiCaprio ούτε από τον Brad Pitt κάποιο ρεσιτάλ ερμηνείας. Αλλά μη νομίζετε ότι μόνο εγώ είμαι παράφρονας με το συγκεκριμένο ζήτημα που μαστίζει το Χόλιγουντ. Μέσα στην ταινία, υπάρχει μία σκηνή όπου ένας σκηνοθέτης (που ακούει στο όνομα Sam Wanamaker) αναθέτει στον Rick τον πρωταγωνιστικό ρόλο, ζητώντας του να τον μεταμορφώσει τελείως. Η αντίδραση του Rick είναι άμεση: «Sam, αν με μεταμορφώσεις με όλα αυτά τα σκουπίδια, πώς θα γνωρίζει το κοινό ότι θα είμαι εγώ;» Και η απάντηση του Sam: «Ελπίζω να μην το γνωρίζουν. Δεν θέλω να δούνε τον Jake Cahill, θέλω να δούνε τον Caleb».

Θα περίμενε κάποιος τέτοιου είδους κριτικές για ταινίες υποψήφιες για Όσκαρ να εισχωρούν σε μεγαλύτερο βάθος στην ουσία των πραγμάτων (πράγμα σχεδόν ακατόρθωτο για την πλειοψηφία υποψήφιων ταινιών, αν κρίνουμε πόσο χαμηλό είναι το επίπεδο τους τα τελευταία χρόνια, αφού πολλές φορές «η ουσία» δεν υπάρχει καν). Πρέπει να τονίσουμε, όμως, ότι ταινίες που είναι αισθητικά και τεχνικά άρτιες αρμόζουν καλύτερα ως (παρα)δείγματα ανάλυσης σε τεχνικά μαθήματα σε κινηματογραφικές σπουδές, κι αυτό επειδή το βάρος πέφτει στο τεχνικό κομμάτι και όχι στο καλλιτεχνικό. Το ίδιο πράγμα ισχύει κι εδώ: παρά τα αρκετά λάθη στα οποία μας έχει συνηθίσει ο Ταραντίνο (αναχρονισμούς, σεναριακές γκάφες, κτλ.), η ταινία μπορεί να διδάξει αρκετά σε επίδοξους μαθητές κινηματογραφικών σχολών που ενδιαφέρονται για τις τεχνικές λεπτομέρειες. Αλλά κάποιες από τις αδυναμίες δεν μπορούμε απλά να τις προσπεράσουμε: Γιατί στην ταινία ο Bruce Lee συμπεριφέρεται σαν τον Πολάνσκι, ο οποίος συμπεριφέρεται σαν τον σκηνοθέτη Χ, ο οποίος με τη σειρά του συμπεριφέρεται σαν τους περισσότερους χαρακτήρες της ταινίας; Υποτίθεται ότι πρέπει να πιστέψουμε ότι όλοι οι σταρ του Χόλιγουντ είναι εκκεντρικοί και αλαζόνες; Και αλήθεια, έχει η ταινία, να προσφέρει κάποιο φιλοσοφικό ή πνευματικό λειτούργημα; Και γιατί το φινάλε πρέπει να διαφοροποιείται τόσο υφολογικά από ότι έχει προηγηθεί;

Έχω αναφέρει ήδη ότι η πλοκή υπάρχει κυρίως για να επιδείξει τις Ταραντινικές τεχνικές, καθώς και την παρέλαση των σούπερσταρ. Αν προσθέσουμε τις επικίνδυνες πτυχές του σεναρίου (απρόσεκτη οδήγηση, κατάχρηση ουσιών, ρατσιστική γλώσσα, απίστευτα ωμή βία), τότε η λίστα με τα ευτράπελα πληθαίνει. (Για να είμαι τελείως ειλικρινής, μείωσα 2 βαθμούς από την τελική βαθμολογία για το γκροτέσκο φινάλε όπου η χειμαρρώδης βία προβάλλεται σαν διασκεδαστικό αστείο – μιλάμε για επικίνδυνα μονοπάτια).

Τελικά όμως, πρόκειται για μια «καλή» ταινία; Φυσικά! Αλλά είναι επίσης αδιάφορη και διαστρεβλωτική όσον αφορά στα ιστορικά άτομα που παρουσιάζει. Κάποιος μπορεί να δει αυτό το τελευταίο δημιούργημα του Ταραντίνο όπως ακριβώς θα έβλεπε και θα θαύμαζε ένα μουσικό βίντεο κλιπ, όμως η τέχνη είναι κάτι παραπάνω από αυτό. Είναι όμως Ταραντίνο και Ταραντίνο ίσον θέαμα.

Προσωπική αξιολογηση: 3/10 (C+)

Featured image: Movie poster (Sony Pictures)
Official website

Κατηγορία

1917, Sam Mendes

Κριτική ταινίας: 1917 / Σκηνοθέτης: Sam Mendes / Παραγωγή: 2019 Ευτυχώς κυκλοφορούν, έστω και σπάνια, και Χολιγουντιανές (συμ)παραγωγές...

Ταραντίνο, «Κάποτε στο… Χόλιγουντ»

Κριτική ταινίας: Κάποτε στο Χόλιγουντ / Σκηνοθέτης: Quentin Tarantino / Παραγωγή: 2019 Το ότι ο Ταραντίνο μπορεί να...

Παράσιτα, Bong Joon-Ho

Εν τέλει, μια όχι κακή ταινία, άριστη από τεχνικής άποψης, καθόλου βαρετή, αλλά αφελής στους συμβολισμός της, η οποία θα απογοητεύσει τους απαιτητικούς σινεφίλ που θέλουν να δουν ένα έργο με κάποια καλλιτεχνική αξία.

Τζόκερ, Todd Phillips

Κριτική ταινίας - Τζόκερ (Joker) / Σκηνοθεσία; Todd Phillips / Παραγωγή: 2019 Το Joker είναι μία βαθύτατα πολιτική...

«Η Μεταμόρφωση και άλλες ιστορίες», Κάφκα

Κριτική, βιβλίο / Τίτλος: Η Μεταμόρφωση και άλλες ιστορίες / Συγγραφέας: Φραντζ Κάφκα / Μετάφραση: Απόστολος Στραγαλινός / Εκδ. ΜίνωαςΡωτήστε...